Sarımsak Hangi Ayda Dikilir?

Türk mutfağının vazgeçilmez lezzeti ve doğal bir şifa kaynağı olan sarımsak, hem profesyonel üreticiler hem de kendi bahçesinde üretim yapmak isteyenler için oldukça değerli bir bitkidir. Yüksek verim ve kaliteli başlar elde etmenin ilk detayıysa doğru zamanda doğru dikim yapmaktan geçer. Peki, sarımsak hangi ayda dikilir?

Sarımsak Dikim Zamanı

Sarımsak ekim zamanı, temel olarak kışlık ve yazlık olmak üzere iki ana döneme ayrılır. Ülkemizde en sık tercih edilen ve verimli olan yöntem, kışlık sarımsak dikimi olarak da bilinen sonbahar dikimidir.

Sonbahar Dikimi (Kışlık Sarımsak)

Bu yöntemle sarımsak, kış soğuklarını toprak altında geçirerek daha güçlü bir kök sistemi geliştirir. Sonuç olarak ilkbaharda daha hızlı büyür ve genellikle daha iri ve dolgun başlar oluşturur. Dikim zamanı, bölgenin iklim şartlarına göre ayarlanmalıdır.

Ilıman ve sahil bölgelerinde (Akdeniz, Ege) Ekim ayının sonundan başlayarak Kasım ve Aralık aylarının başına kadar dikim yapılabilir. Bu bölgelerde kışlar sert geçmediği için sarımsağın toprağa tutunması için yeterli zaman bulunur.

Soğuk ve karasal bölgelerde (İç Anadolu, Doğu Anadolu) ise don olayları başlamadan önce, genellikle Eylül ayının sonu ve Ekim ayı boyunca dikim tamamlanmalıdır. Buradaki amaç, toprak donmadan önce köklerin bir miktar gelişmesini sağlamaktır.

İlkbahar Dikimi (Yazlık Sarımsak)

Kışın çok sert geçtiği veya sonbahar dikiminin kaçırıldığı durumlarda bir alternatiftir. Toprak işlenebilir hale gelir gelmez, Şubat sonu ve Mart aylarında dikim yapılır. Bu yöntemle yetişen sarımsakların raf ömrü genellikle daha uzun olsa da başları kışlık sarımsağa göre daha küçük olabilir.

Sarımsak Dişi Seçimi ve Toprak Hazırlığı

Kaliteli ürün almanın sırrı, kaliteli tohumluk ve iyi hazırlanmış bir topraktan geçer. Sarımsak dikimi için kullanılacak dişlerin sağlıklı, iri, dolgun ve hastalıksız olmasına özen gösterilmelidir. Genellikle marketlerden alınan yemeklik sarımsaklar, çimlenmeyi önleyici kimyasallarla işlem görmüş olabileceğinden tohumluk olarak tavsiye edilmez. Güvenilir kaynaklardan temin edilen, tohumluk olarak ayrılmış sarımsakları kullanmak en doğrusudur. Dikim için sarımsak başının en dış sırasında yer alan iri dişler tercih edilmelidir.

Sarımsak, suyu iyi süzen, gevşek yapılı ve organik maddece zengin toprakları sever. Toprak hazırlığını şu şekilde yapabilirsiniz:

Bol güneş alan bir yer seçilmelidir. Toprak, dikimden birkaç hafta önce 20-25 cm derinliğinde bellenerek veya sürülerek havalandırılmalıdır.

Toprağın besin değerini artırmak için havalandırma sırasında iyi yanmış çiftlik gübresi veya kompost eklenmesi şiddetle tavsiye edilir. Verimi artırmak ve toprağı zenginleştirmek için Palmorganik Organomineral Gübre gibi ürünler kullanılabilir. Bu hazırlık, sarımsağın yanı sıra soğan ailesinden olan Parade F1 Taze Soğan Tohumu gibi bitkiler için de uygun bir ortam sağlar.

Sarımsak Nasıl Dikilir?

Toprak ve tohumluk hazırlandıktan sonra dikim işlemine geçilebilir. Detaylı olarak sarımsak dikim sürecini şöyle özetleyebiliriz:

• Sarımsak başları, dikimden hemen önce dişlerine ayrılmalıdır. Bu işlem sırasında dişlerin dip kısımlarının zarar görmemesine dikkat edin.
• Her bir sarımsak dişi, sivri ucu yukarı, köklerin çıkacağı düz kısmı ise aşağı bakacak şekilde toprağa yerleştirilmelidir. Dikim derinliği yaklaşık 5-7 cm olmalıdır.
• Dişler arasında 10-15 cm, sıralar arasında ise 20-30 cm boşluk bırakılmalıdır. Bu mesafe, bitkilerin yeterli ışık, hava ve besin alarak sağlıklı bir şekilde gelişmesi için önemlidir.
• Dikilen dişlerin üzeri toprakla örtülmeli ve hafifçe bastırılarak sıkıştırılmalıdır.

Sulama ve Gübreleme İpuçları

Sarımsak yetiştirme sürecinde sulama ve ek besin takviyesi, verimi doğrudan etkiler. Sonbaharda yapılan dikimden sonra genellikle can suyu verilir ve kış boyunca yağan yağmurlar yeterli olur. Kurak geçen dönemlerde toprağın nem kontrolü yapılarak sulama yapılabilir.

Asıl düzenli sulama ihtiyacı, ilkbaharda yeşil aksamın büyümeye başlamasıyla ortaya çıkar. Bu dönemde toprak sürekli nemli tutulmalı, ancak çamurlaşacak kadar aşırı sulamadan kaçınılmalıdır.

Hasattan yaklaşık 2-3 hafta önce sulama tamamen kesilmelidir. Bu, başların olgunlaşmasına ve daha uzun süre dayanıklı olmasına yardımcı olur.

Gübreleme toprak hazırlığı sırasında yapılsa da ilkbaharda bitkiler 15-20 cm boyuna ulaştığında ek besin takviyesi yapılabilir. Özellikle azot içerikli gübreler, yeşil aksamın gelişimini destekler. Bu süreç, Asili Vitellio F1 Domates Fidesi gibi verimli fidelerin gelişiminde uygulanan bakım süreçleriyle benzerlik gösterir.

Diğer yazılarımız için tıklayınız : Süt Otu Nasıl Yetiştirilir? Süt Otunun Faydaları ve Hayvancılıkta Önemi